Waarschijnlijk kun je jezelf er ook vaak op betrappen dat je toch wilt doorklikken of het gewoon doet als weer een lijstje langs zien komen als ’10 redenen waarom..’ of ‘5 dingen die je nog niet wist over..’. Dat is natuurlijk helemaal niet erg, maar wat is de wetenschappelijk onderbouwde reden hiervoor?
1. Je weet precies wat je krijgt
Waar het lijstje ook over gaat, het heeft een vorm van herkenning gezien de opbouw van een lijst. De punten zijn vaak genummerd en zodra je omlaag scrollt zul je het volgende punt te zien krijgen. Deze voorspelbaarheid vormt voor ons een schema, een mentale voorbereiding die we opbouwen tijdens ervaringen, waardoor we een inschatting kunnen maken van wat we kunnen verwachten. Dit helpt ons overigens ook om informatie sneller tot ons te nemen en het beter te begrijpen.
2. We willen niets missen
De verleiding om op een lijst te klikken is voor velen moeilijk te weerstaan. Door het zien van een lijst krijg je besef van het bestaan, door de lijst te negeren en niet aan te klikken krijg je het gevoel dat je informatie tussen je vingers weg laat glippen. En we houden er niet van om iets te verliezen wat we al hadden.
3. Het voelt minder vermoeiend voor ons brein
Het lezen van artikelen op internet vraagt ons om te multitasken. Tijdens het lezen maken we ook beslissingen, zoals het wel of niet op links klikken, het omgaan met popups, zowel van de website als bijvoorbeeld e-mailprogramma’s en waar we het artikel op ons scherm zullen plaatsen. Als je tijdens al deze ruis een lastig artikel probeert te lezen gaat het wellicht fout, lijstjes zijn daarbij meer gestructureerd waardoor we er makkelijker de concentratie bij kunnen houden.
4. We voelen ons graag te druk
Vroeger was men veel minder druk dan dat we tegenwoordig zijn, althans dat willen wij graag denken. Helaas voor ons is niets minder waar. Verschillende onderzoeken, in dit geval uit de Verenigde Staten, verricht in de laatste 50 jaar tonen aan dat een Amerikaan maar liefst 6 tot 9 uur meer vrije tijd heeft als vroeger. Het is aannemelijk dat deze onderzoeken ook in zekere maten toepasbaar zijn op Nederland.
Waar we tegenwoordig wel tegenaan lopen is de grote hoeveelheid informatie die onze aandacht vraagt. Daar komen de geordende en behapbare eigenschappen van lijstjes weer om de hoek kijken. Ze geven ons het gevoel dat we meer informatie in minder tijd kunnen tot ons kunnen nemen.
5. Ze zijn makkelijk te scannen
Zonder een heel artikel te moeten lezen voor bepaalde informatie zijn bij lijstjes vaak de koppen al genoeg om te vertellen waar het over zal gaan. Hierdoor kunnen we selectiever zijn in wat we wel en wat we niet willen lezen.
Maar als de punten aan elkaar verbonden zijn kan scannen ervoor zorgen dat de lezer de draad van het verhaal kwijt raakt en de informatie minder goed kan plaatsen.
6. We weten hoeveel er nog te lezen valt
Vooral bij genummerde lijsten weet je als lezer direct hoeveel kopjes je nog te gaan het tot het einde van het artikel. Het aantal wordt namelijk vaak vermeld in de titel.
7. We vinden het leuk om te raden wat er op staat
Vaak als we een lijstje zien maken we zelf al een voorstelling van wat er op de lijst zal staan als een soort van spelletje. Een spelletje waarbij kans met kennis wordt gecombineerd en waar soms niet per se foute antwoorden mogelijk zijn. Onbewust houden we meer van spelletjes waar de kans groter is dan 50% dat we daadwerkelijk winnen. In dit geval wordt er meer dopamine losgelaten in ons brein. Het probleem met een lijstje in dit geval is echter dat je pas weet of je hebt ‘gewonnen’ als je op de lijst klikt, wat het nog moeilijker maakt om er niet op te klikken.
8. We houden ervan om gelijk te hebben
Onbewust maken we snelle beslissingen bij het lezen van een lijstje welke informatie we zien en welke niet. Ons brein zorgt ervoor dat we meer aandacht hebben voor de punten die we al hadden verwacht, dan voor de punten die we niet hadden verwacht. Hierdoor voelen we ons beter over onszelf omdat we gelijk hadden.
9. Een lijst voelt volledig
De informatie van een lijst geeft ons het gevoel dat het compleet is en dat het klaar is. Onzekerheid wordt verlaagd en we houden van het gevoel controle over dingen die lastig te controleren zijn.
Naast de lezers houden schrijvers ook van lijsten. Zonder een heel artikel netjes aan elkaar te weven kan iedere paragraaf gezien worden als een nieuw, zeer beknopt verhaal. Hierdoor staat de structuur al vast en er hoeft geen slotzin bij te komen kijken.
Ben je lijstjes nog niet zat? Onderstaande lijstjes zijn erg populair.