Vliegen is één van de veiligste manieren om te reizen: Vanuit Schiphol alleen al vlogen er in december 2014 ongeveer 4 miljoen passagiers. De meeste vluchten verlopen volgens plan, maar soms kan het misgaan. Botsingen midden in de lucht is een van de oorzaken van de meest fatale vliegtuigrampen met weinig tot geen overlevenden. Hoe kan het voorkomen worden?
12 November 1996, Saudi Arabian Airlines vlucht 763 naar Dehran maakt zich klaar om te vertrekken vanuit Indra Gandhi International Airport in New-Delhi. Er zijn 289 passagiers en 23 bemanningsleden aan boord. Op hetzelfde tijdstip betreedt Kazakhstan Airlines vlucht 1907 met aan boord 27 passagiers en 10 bemanningsleden het Indisch vlieggebied en vraagt om te dalen naar 15.000 voet. Dit wordt door luchtverkeersleider V.K Dutta geaccepteerd en 8 minuten later beweert vlucht 1907 zich op een hoogte van 15.000 voet te bevinden, wat eigenlijk 14.500 voet was. Op hetzelfde moment kreeg vlucht 763 de toestemming om op te stijgen in precies dezelfde maar tegengestelde richting van vlucht 1907. Vlucht 763 stijgt tot een hoogte van 14.500 voet.
Dutta geeft een melding dat er omliggend verkeer is in een pal tegenover vlucht 763. Als hij een tweede oproep doet om de vlucht een gewijzigde koers te geven, is het al te laat. Beide vluchten raken elkaar boven het plaatsje Charkhi Dadri in Delhi. De staartvleugel van vlucht 1907 sneed de linkervleugel van vlucht 763 af en beide vliegtuigen komen neer met een snelheid van ongeveer 1100 km per uur. Van beide vluchten zijn er geen overlevenden aangetroffen. Met een dodental van 349 is het Charkhi Dadri incident een van de dodelijkste vliegtuigrampen tot nu.
Om dodelijke botsingen als deze te voorkomen is het TCAS II, wat staat voor Traffic Collision Avoiding System systeem, in alle toestellen geplaatst. TCAS II is een opvolger van het al bestaande TCAS I systeem. TCAS II maakt met behulp van radargolven een 3D beeld van het toestel met een radius tot wel 40 zeemijl. Dit beeld wordt opgenomen in de radar van het toestel. Als er een ander toestel in de buurt is, raken de radiostralen van beide toestellen elkaar en komen de TCAS systemen van beide toestellen met elkaar in contact. Bij het ene toestel wordt er verteld om te stijgen en bij het andere om te dalen. Zo worden dodelijke incidenten als het Charkhi Dadri voorkomen.
Er zitten enkele verschillen tussen de TCAS modellen:
– TCAS I: Als de radiostralen van twee toestellen met elkaar in contact komen wordt er in beide toestellen de waarschuwing “Traffic! Traffic!” gegeven.
– TCAS II: Als de radiostralen van twee toestellen met elkaar in contact komen wordt er in het ene toestel de waarschuwing “Ascend! Ascend!” en in het andere “Descend! Descend!” gegeven. Als de piloot dit negeert wordt de melding vervangen door “Climb now!” en “Descend now!”.
– TCAS III: Dit wordt misschien een toekomstige opvolger van TCAS II. Met TCAS III wordt het mogelijk om ook in horizontale lijn op conflicten te controleren. Het TCAS III is een goed werkend systeem maar het is nog niet duidelijk of het wordt geïmplementeerd in alle toestellen, dit zal namelijk erg veel geld kosten. TCAS II is op dit moment een goed functionerend product en is er op dit moment geen behoefte aan een verbeterend systeem.
De toestellen die betrokken waren bij het Charkhi Dadri incident hadden het TCAS I systeem aan boord. Er was een waarschuwing gegeven maar voordat de luchtverkeersleider een koers of hoogte kon doorgeven was het al te laat. Na deze crash zijn in 2006 alle toestellen vervangen door een TCAS II systeem. Toestellen die een gewicht boven de 5700Kg hebben of in staat zijn om meer dan 20 personen te vervoeren zijn verplicht om het TCAS II systeem aan boord te hebben. In 2008 kwam TCAS II als een update voor het TCAS II systeem die op alle snelheden kan werken, in tegenstelling tot versie 7.0 die werkte met snelheden van 0, 500, 1000 of 2000 voet per minuut. Ook kan TCAS II 7.1 vervangende waarschuwingen geven als het andere toestel niet reageert op de waarschuwingen of niet beschikt over TCAS II. Crashes zullen misschien nooit geheel uitgesloten kunnen worden, maar dichtbij komen kunnen we wel.